Szajna w Muzeum Karykatury

Józef Szajna, Autoportret. „Mierzę celniej, bo na pudła nie mam czasu”.

Józef Szajna był artystą totalnym – w sposób organiczny łączył twórczość plastyczną z teatralną. Prezentował swoje dzieła na całym świecie – na festiwalach teatralnych i wystawach. Swoją sztukę określał mianem TE-ART, akcentując ścisły związek teatru z innymi dziedzinami sztuk wizualnych. Dążył do syntezy sztuk, łączył przeciwieństwa i dyscypliny. Rysunek przekładał na kompozycje przestrzenne. Jego działania teatralne inspirowało myślenie typowe dla sztuki plakatu – oparte o skrót plastyczny, znak, symbol.

Wystawa „Szajna: Mierzę celniej, bo na pudła nie mam czasu” przybliża świat wyobraźni artysty. Zobaczyć będzie można najważniejsze realizacje artysty, a także mniej znane prace z jego archiwum, w tym twórczość satyryczną.

Twórczość Szajny, naznaczona doświadczeniem Auschwitz, to ciągłe próby zrozumienia ludzkiej natury. Artysta skupiał się na ciele i materii, a człowiek był zawsze w centrum jego zainteresowań. Wystawa prezentuje Szajnowskie wariacje na temat postaci ludzkiej i twarzy.

Najważniejsze przedstawienia Szajny zostały uwiecznione na zdjęciach mistrzów teatralnej fotografii – Wojciecha Plewińskiego i Stefana Okołowicza. Czarno-białe fotografie są artystycznym filtrem, przez jaki postrzegamy dziś teatralną działalność Szajny. Sprowadzenie teatralnych obrazów do kontrastu czerni i bieli potęguje perswazyjność wizualnego przekazu, z czego Szajna – jako grafik – doskonale zdawał sobie sprawę.

Wystawie towarzyszyć będzie publikacja, w której znajdzie się esej kuratorki o Szajnie i jego sztuce, stanowiącej zapis zmagań z traumą wojny.