Wizyta w Parlamencie Europejskim

Byliśmy przyjmowani w najważniejszych instytucjach unijnych. W Parlamencie Europejskim spotkali się z nami: Leszek Gaś z Departamentu Komunikacji, Ursula Politovszky zajmująca się rozliczaniem unijnych grantów, Karolina Gajewska z Komisji Petycji. Podkreślano, że podstawową umiejętnością w UE jest zdolność do osiągania kompromisu. Trzeba brać pod uwagę, że ocena tego, co istotne, zależy od punktu widzenia, a przede wszystkim od interesów społeczno-ekonomicznych określonych grup.

W Parlamencie Europejskim nie ma większości politycznej, hegemonii ani koalicji, bo nie są one potrzebne. Istnieją podziały na lewicę i prawicę, ale  pojęcia z nimi związane znaczą co innego w różnych krajach. Najbardziej jednak liczy się stosunek do UE i do wspólnej wizji Europy, a niepokoi napływ sił antyeuropejskich do PE.

W Europejskim Komitecie Społeczno-Ekonomicznym powstają raporty, których intencją jest równouprawnienie różnych grup społecznych, np. w dostępie do głosowania osób niepełnosprawnych albo w korzystaniu z nowych technologii przez osoby starsze. Punktem odniesienia przy formułowaniu ocen są przepisy unijne, z których 70-80 proc. powinno być wdrażanych lokalnie.

W Komisji Europejskiej przedstawiono najważniejsze tematy ostatnich jej prac (m.in. wewnętrzny rynek cyfrowy i jego przyszłość, działania na rzecz ochrony konsumentów i równości płci, badania naukowe w ramach programu Horizon Europe). Za możliwościami korzystania z coraz nowocześniejszych rozwiązań technologicznych nie nadąża europejski rynek pracy. Z jednej strony w UE planuje się instalowanie najszybszych superkomputerów, do których mieliby dostęp wszyscy unijni partnerzy, z drugiej – na naszym kontynencie ponad dwa miliony wolnych miejsc pracy czeka na informatyków i inżynierów o najwyższych kompetencjach.

W ramach europejskiego programu badań naukowych będą wspierane wybrane dziedziny (tzw. misje): walka z rakiem, zdrowa gleba, bezpieczne miasta, zdrowe oceany, adaptacja społeczna do zmian klimatycznych. Propozycje należy zgłaszać za pośrednictwem krajowych punktów konsultacyjnych dla programów badawczych UE. Istotne jest, by dla swojego pomysłu szukać najpierw partnerów o podobnych zainteresowaniach i celach we własnym kraju. Jak w każdej sprawie, działanie w pojedynkę jest nieskuteczne, trzeba współpracować z innymi, budować koalicje i być przygotowanym na długi okres dochodzenia do celu.

W Radzie Unii Europejskiej zasiadają szefowie państw i rządów; ma ona 10 składów, właściwych do określonych spraw. Każda z tych grup spotyka się średnio raz na dwa miesiące. Rada nie ma praw legislacyjnych, lecz określa ogólne kierunki i priorytety polityczne, w tym dotyczące wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. Decyzje podejmowane są w drodze consensusu lub większością kwalifikowaną, jednak zdecydowana większość uzgodnień odbywa się poza salą obrad.

Grupa odwiedziła Komitet Regionów oraz Komitet Ekonomiczno-Społeczny, szczególnie istotny dla działalności organizacji pozarządowych i wspierania ich celów przez Brukselę. W stolicy Belgii działa również Biuro ds. Stowarzyszeń/NGO (Brussels Association Bureau); przyjmował nas jego kierownik Jan Lichota. W budynku Parlamentarium gościł grupę asystent biura eurodeputowanego Andrzeja Grzyba z PSL. W przerwie od zajęć „unijnych” zwiedzaliśmy Brukselę, a na koniec nieodległą od stolicy Antwerpię.

Dla przedstawicieli organizacji pozarządowych szczególnie cenna była wiedza na temat możliwego wsparcia z instytucji dysponujących europejskimi środkami. Nowe oferty dotyczące grantów będą dostępne na stronie PE za pół roku. Projekty są współfinansowane na poziomie 60 proc, więc wkład własny wynosi do 40 proc. (wnioski muszą być wypełniane po angielsku).

Weronika Książek

zdjęcia: . Monika Łagodzińska,  Hanna Świeszczakowska.